lip 16, 2021 Off Comments w Automatyzacja przez
Lean manufacturing – czym jest i jak go wdrożyć w przedsiębiorstwie?

Przedsiębiorstwa działające w branży produkcyjnej muszą się liczyć z coraz większą konkurencją na rynku i rosnącymi wymaganiami klientów. Odpowiedzią na te problemy może być lean manufacturing – koncepcja pozwalająca maksymalizować przychody przedsiębiorstwa przy jednoczesnym podnoszeniu jakości produktów. Na czym dokładnie polega ta filozofia, jakie są jej zasady i w jaki sposób można ją wdrożyć?

Spis treści

Lean manufacturing – co to takiego?

Lean manufacturing to jedna z najpopularniejszych i najskuteczniejszych metod zarządzania firmami produkcyjnymi. Pojęcie to oznacza dosłownie „szczupłą produkcję”. Co się za nim kryje? Filozofia polegająca przede wszystkim na „odchudzaniu” procesów produkcyjnych w każdym ich aspekcie. Zaczęto ją opracowywać już w latach 40. XX wieku w japońskiej fabryce Toyoty. Swoją nazwę otrzymała jednak dopiero kilkadziesiąt lat później. Po raz pierwszy wspomniano o niej w książce „Triumf szczupłego zarządzania” J. Krafcika z 1988 roku. Natomiast publikacja pod tytułem „Maszyna, która zmieniła świat” J. P. Womacka, D. T. Jonesa i D. Roosa rozpropagowała pojęcia szczupłej produkcji i szczupłego zarządzania, a tym samym zapoczątkowała popularność tych metod.

Na czym polega lean manufacturing?

Na czym w praktyce polega lean manufacturing? Już sama nazwa może się kojarzyć z ograniczeniami i po części jest to prawda. W koncepcji szczupłej produkcji nie ma miejsca na marnotrawstwo czy też na zbędne czynności, które nie wpływają pozytywnie na jakość produktu. Definicja filozofii mówi o eliminacji niepotrzebnych procedur i operacji, ale zaznacza również, że powinno się to dziać bez kompromisów w zakresie jakości produktów. Co więcej, lean manufacturing dąży do jej ciągłego podnoszenia przy jednoczesnym „odchudzaniu” procesów.

Od tradycyjnego pojmowania produkcji filozofię różnią również: zmniejszanie zapasów, maksymalne wykorzystanie możliwości produkcyjnych oraz zapewnienia terminowości dostaw poprzez partnerską współpracę z podmiotami odpowiedzialnymi za zaopatrzenie.

Zasady lean manufacturing

Najprostszą drogą zarówno do zrozumienia koncepcji lean manufacturing, jak i do jej wdrożenia w firmie, jest zapoznanie się z jej zasadami:

  • definiowania wartości z punktu widzenia klienta,
  • określenia strumienia wartości dla każdego produktu,
  • stworzenia systemu przepływu materiałów i surowców,
  • zastosowania systemu ssącego (pull) zamiast pchającego (push),
  • ciągłego doskonalenia zgodnie z filozofią kaizen.

Podejście lean zakłada wyjście wszystkich etapów procesu od klienta. To on definiuje wartość produktu i on decyduje, ile zostanie wyprodukowane. Podaż powinna być uzależniona od popytu, a produkcja powinna realizować bieżące zapotrzebowanie bez tworzenia zapasów i dużych stanów magazynowych. W połączeniu z eliminowaniem marnotrawstwa potrafi to zaowocować bardzo dużymi oszczędnościami, a co za tym idzie również większymi zyskami

Nie wolno jednak również zapominać o ciągłym dążeniu do poprawy jakości zarówno samych procesów, jak i produktu końcowego. Lean manufacturing nie polega na jednorazowym przeorganizowaniu systemu pracy, a na jego ciągłym modyfikowaniu zgodnie z założeniem, że zawsze znajdzie się coś, co można poprawić. Takie podejście określa się japońskim słowem kaizen. To filozofia ciągłego eliminowania strat, podnoszenia wydajności i jakości – drobnych poprawek, które dokonywane dzień po dniu, zapewniają optymalne rezultaty.

Przeczytaj więcej na temat zasad lean manufacturing

Lean manufacturing – ciągłe doskonalenie (kaizen)
Lean manufacturing to w znacznej mierze ciągłe doskonalenie. Wdrożenie tej filozofii oznacza więc konieczność stałego monitorowania sytuacji i wprowadzania drobnych usprawnień, które skumulowane przynoszą coraz większe zyski.

Jak wdrożyć lean manufacturing w firmie?

Wdrożenie lean manufacturing powinno być stopniowe i metodyczne. Często zgodnie z tą koncepcją przeorganizowuje się najpierw jeden z procesów, a dopiero później rozszerza na pozostałe. Bardzo ważne jest zaangażowanie całego zespołu, który w pierwszej kolejności powinien poznać założenia lean i zrozumieć ich istotę. Pracownicy wszystkich szczebli powinni zostać uczuleni na czynności i procesy sprawiające, że produkcja nie jest prowadzona w sposób optymalny. Dlatego, zanim zacznie się działać, należy przeprowadzić stosowne szkolenia. Wskazane jest także sporządzenie analizy SWOT, która pomoże wstępnie określić słabe punkty w aktualnie stosowanych procedurach.

Przy wdrażaniu lean manufacturing można korzystać z rozmaitych narzędzi, takich jak:

  • mapowanie strumienia wartości – polegające na weryfikowaniu przepływu materiałów i informacji w czasie produkcji, a także w procesie dostarczania klientowi produktu;
  • 5S (sortowanie, systematyka, sprzątanie, standaryzacja i samodyscyplina) – zasada wspierająca organizację pracy poprzez utrzymanie w nim porządku i ładu; 
  • całościowe utrzymanie ruchu (TPM) – koncepcja dotycząca konserwacji i utrzymania maszyn oraz sprzętów wykorzystywanych w zakładzie;
  • Poka-Yoke – inaczej metoda zapobiegania defektom polegająca na takiej organizacji procesów, by popełnienie zwykłego ludzkiego błędu było niemożliwe;
  • Kaizen – wspomniana już filozofia ciągłych, drobnych działań udoskonalających procesy postępowania.

Co ważne, wdrożenie lean manufacturing zazwyczaj nie wiąże się z dużymi wydatkami. Poza szkoleniem pracowników nie są wymagane żadne kosztowne czynności.

Sprawdź także: Automatyzacja produkcji – wady i zalety systemu zarządzania Lean Management

Lean management a lean manufacturing

Pojęcie lean manufacturing bardzo często występuje obok podobnego lean management. Czym się różnią te dwie koncepcje? W zakresie podejścia czy korzyści – w zasadzie niczym. Obie polegają na „odchudzaniu” procesów, stałym udoskonalaniu i dbałości o obniżanie kosztów przy jednoczesnym podnoszeniu jakości.

Lean management to jednak rozszerzenie koncepcji lean manufacturing na inne aspekty działalności firmy. Lean management można stosować w zasadzie w każdej branży i dostosować jej zasady do dowolnego procesu. Pojęcie to oznacza dosłownie „szczupłe zarządzanie” i oznacza filozofię stosowaną w  coraz większej liczbie firm na całym świecie. Dzięki tej koncepcji możesz czerpać korzyści, jakie daje filozofia lean, niezależnie od tego, czym się zajmuje Twoja firma.

Przeczytaj także: Na czym polega lean management?

Potrzebujesz wsparcia w przeprowadzeniu automatyzacji firmy? Zachęcamy do skontaktowania się z nami! Posiadamy wieloletnie doświadczenie i zespół, który kompleksowo i profesjonalnie przeprowadzi tę usługę.