sty 17, 2024 Off Comments w Automatyzacja przez
MUDA, MURA i MURI na linii produkcyjnej – czym są i jak im przeciwdziałać

Marnotrawstwo na linii produkcyjnej to problem, z którym mierzy się wiele zakładów wytwórczych. Aby skutecznie mu przeciwdziałać oraz zapobiec utracie cennych zasobów, trzeba bliżej przyjrzeć się zjawiskom określanym mianem MUDA, MURA oraz MURI. Sprawdź, co oznaczają oraz w jaki sposób ich eliminacja może zwiększyć efektywność linii produkcyjnej.

Spis treści

MUDA, MURA i MURI – metoda 3M w koncepcji Lean Management

Omawiane pojęcia są nierozerwalnie związane z Lean Management. To podejście do zarządzania firmą, które kładzie nacisk na maksymalne usprawnienie linii produkcyjnej. Zmierza do:

  • wyodrębnienia wąskich gardeł, które wpływają na obniżenie jej produktywności;
  • eliminacji czynności, które nie generują wartości dodanej i są źródłem niepotrzebnych kosztów.

Aby osiągnąć takie cele, konieczne jest udoskonalenie przepływu surowców i produktów, a także minimalizacja strat materiałowych. Temu służy wykluczenie wszelkich przejawów marnotrawstwa, co jest możliwe w wyniku wdrożenia metody 3M. Po raz pierwszy została ona zastosowana w zakładach produkcyjnych Toyoty i od tego czasu potwierdziła swoją skuteczność na wielu liniach przemysłowych.

Czym jest MUDA?

MUDA w języku japońskim oznacza marnotrawstwo. Obejmuje procesy, czynności oraz zasoby, które nie są niezbędne, aby wytworzyć wartość dla klienta. Ich istnienie prowadzi do nadmiernych wydatków i oznacza straty finansowe dla firmy. Obejmuje nie tylko niepotrzebne koszty, ale również utracone korzyści i czas – zamiast skupiać się na nich, zakład mógłby wytworzyć coś wartościowego i osiągnąć zyski.

Marnotrawstwo obejmuje:

  • zbędny transport, czyli niepotrzebne przenoszenie surowców produkcyjnych albo dokumentów z miejsca na miejsce;
  • nadprodukcję, czyli wytwarzanie wyrobów, na które nie ma aktualnie popytu;
  • nadmierne zapasy – skutkiem jest ponoszenie wysokich kosztów w związku z koniecznością utrzymania magazynu;
  • niepotrzebne przetwarzanie – obejmuje wielokrotne powtarzanie tych samych procesów;
  • zbędny ruch, na przykład personelu w trakcie obsługi maszyn (schylanie się, obracanie tułowia itp.).

Przeczytaj także artykuł: Projektowanie linii produkcyjnych – czynniki decydujące o rozmieszczeniu poszczególnych stanowisk

MUDA to również okresy oczekiwania, między innymi na surowce produkcyjne (problem wynika z nieprawidłowego zaopatrzenia), jak również niewykorzystany potencjał pracowników, skutkujący brakiem innowacyjności zakładu. Sporym problemem mogą być również wady produktów czy usług, których źródłem jest na przykład brak przeszkolenia personelu.

Co to jest MURA?

MURA to nieregularność i nierównomierność podczas realizacji procesów produkcyjnych, co prowadzi do nadmiernego obciążenia albo niewykorzystania potencjału pracowników oraz maszyn. Przykładem jest wolniejsza praca jednego z operatorów, która przekłada się na to, że na pozostałych stanowiskach roboczych pojawiają się okresy bezczynności. Skutkiem jest zmniejszone tempo produkcji i trudności z terminową realizacją zamówień.

MURA może wynikać z:

  • nierównego przydziału zadań pomiędzy pracowników;
  • nieefektywnego systemu przekazywania informacji i dokumentów;
  • braku odgórnych standardów w odniesieniu do organizacji przestrzeni pracy.

Jeśli w zakładzie występuje MURA, skutkiem jest chaos na linii produkcyjnej. Poszczególne procesy są realizowane w nieskoordynowany sposób, czego skutkiem jest brak wydajności.

W jaki sposób przejawia się MURI?

MURI obejmuje wszystko to, co prowadzi do przeciążenia, czyli nadmiernego, niczym nie uzasadnionego wysiłku. Dotyczy zarówno pracowników, jak i maszyn. Obejmuje między innymi:

  • przeładowane regały i pojemniki, które wywołują duże trudności podczas manipulacji towarami, a także mogą spowodować zagrożenia dla personelu;
  • kumulację zadań ze względu na okresowe zwiększenie popytu;
  • tworzenie nieergonomicznych stanowisk roboczych, w których dostęp do maszyn i narzędzi jest utrudniony.

MURI może być także spowodowane delegowaniem zadań, do których realizacji pracownicy nie zostali odpowiednio przygotowani. Innym problemem są częste awarie maszyn, wynikające z braku regularnej konserwacji.

Jak można wyeliminować MUDA, MURA oraz MURI?

Idealnym sposobem na usprawnienie linii produkcyjnej jest wdrożenie podejścia Lean Management. Zmierza ono do wykluczenia wszystkich czynności czy zasobów, które powodują starty finansowe i ograniczają produktywność zakładu. 

Można to osiągnąć dzięki organizacji:

  • dostaw przy wykorzystaniu systemu pull, czyli ssącego – strategia just in time gwarantuje, że surowce trafią na linię produkcyjną tylko wtedy, gdy będzie zapotrzebowanie na wytwarzane z nich towary;
  • stanowisk roboczych w oparciu o metodę 5S, w której nacisk kładzie się na przykład na swobodny dostęp operatorów do niezbędnych narzędzi i materiałów;
  • regularnego serwisu maszyn, dzięki czemu minimalizuje się ryzyko awarii.

Aby zapobiec MUDA, MURA oraz MURI, w koncepcji Lean Management stosuje się ponadto karty KANBAN. Zawierają informacje na temat surowców czy podzespołów, w tym tego, skąd pochodzą oraz gdzie i kiedy mają trafić w ramach cyklu produkcyjnego. Ułatwia to organizację dostaw.

Specjalista realizuje usprawnienie linii produkcyjnej w zakładzie - inrel.pl

Aby nie do doszło do przejawów MUDA, MURA oraz MURI, warto wdrożyć podejście Lean Management. Jego efektem jest wzrost efektywności dzięki realizacji dostaw materiałów i surowców tylko w obliczu zapotrzebowania na nie (just in time), regularnej konserwacji maszyn oraz wprowadzeniu kart KANBAN.

Jakie korzyści daje usprawnienie linii produkcyjnej za pomocą metody 3M?

Wykluczenie marnotrawstwa jest bardzo korzystne dla zakładu. Eliminacja MUDA, MURA oraz MURI prowadzi do wzrostu wydajności produkcji, co pozwala nie tylko zaspokoić obecne zapotrzebowanie, ale również rozwinąć działalność i realizować jeszcze więcej zamówień.

Ważne jest również ograniczenie kosztów ponoszonych w związku z:

  • awariami maszyn;
  • przestojami produkcyjnymi;
  • wadami produktów;
  • utrzymaniem magazynu.

Dzięki Lean Management pracownicy mogą szybciej wykonywać swoje zadania, co sprzyja zwiększeniu poziomu ich motywacji i zaangażowania w realizację obowiązków. Koncepcja jest świetnym sposobem na to, aby skutecznie wprowadzać nowe produkty na rynek i zdobywać kolejnych klientów.

Chcesz skorzystać ze wsparcia organizacji produkcji podczas wdrażania Lean Management? Zaufaj doświadczonej firmie, która dysponuje niezbędnym personelem i zapleczem technicznym. Skontaktuj się z nami, jeśli liczysz na usprawnienie działalności Twojej firmy.